Tüp bebek tedavisi doğal yollardan ve diğer üreme yöntemlerine rağmen bebek sahibi olamayan çiftlerin rağbet ettiği bir üreme yöntemidir. Bu tedaviyle çiftler kesin olarak bebek sahibi olacaklarını düşünürler. Fakat bu tedavide genel olarak başarı oranı % 100 değildir. Başarı oranının yükselmesi için bazı koşulların bir arada olması gerekir. Bu tedavi çiftlerin bazı zorlu süreçlerden geçmesini gerektirir. Çiftler tedavide bu süreçler nedeniyle zaten stresin etkisinde olurlar. Hem bu tedaviye çocuk özlemlerini gidermek için başlamışlar, hem de başarılı bir sonuç almayı isterler. Tedavinin aşamaları 4 tanedir. Bu aşamalarda çiftlere de bazı yükümlülükler düşmektedir.

Tüp bebek tedavisinde önce neler yapılmalıdır?

Çiftlere tüp bebek uygulamasının yapılmasından önce mutlaka gebeliğin elde edilip edilmeyeceği konusunda bazı araştırmalar yapılmalıdır. Burada kadında düzenli bir yumurtlama olduğu ve erkekte herhangi bir sperm sorunu belirlenmezse tüp bebek tedavisi yapılmasına gerek kalmaz. Yumurtlamayı arttıran tedaviler ve aşılama tedavisi bile çiftlere gebelik elde edilmesini sağlayabilir. Bu zorlu sürece girilmeden çiftlerde daha kolay yöntemler uygulanabilir. Bu sayede çiftlerin çocuk özlemleri giderilmiş olur. Tüp bebek tedavisi hem maliyetli, hem de çok zahmetli bir tedavidir. Bu araştırmalar yapılmadan çiftlerin bu sürece alınmaması gerekir. Ancak diğer yöntemlerin başarılı olmayacağı tespit edilirse, çiftler tüp bebek tedavisine alınabilir. Bu aşamada çiftlerin hem maddi, hem de manevi olarak buna hazırlıklı olması gerekir. Bu tedavinin başarısına olumlu olarak yansıyacaktır.

Tüp bebek tedavisinde aşamalar

Yumurtaların uyarılması Çiftler tüp bebek tedavisine başlamadan önce bazı tetkikler ve tahliller yapılır. Daha sonra kadının yumurtalıklarının uyarıldığı aşama başlatılır. Burada kadına verilen çeşitli hormon ilaçlarıyla bir ay içinde elde edilen yumurta hücresi sayısı arttırılır. Bu sayede tüp bebek tedavisi için daha fazla sayıda yumurta elde edilmiş olur. Bu aşamada kadına verilen hormon ilaçlarının olumsuz bir yan etkisi olmaz. Fakat yumurtalıklar fazla uyarıldığında, kadının vücudunda su toplanması etkisi yapabilir. Bu durumda kadının kilo aldığı görülebilir. Vücuttaki sıvı fazla olduğunda, müdahale edilerek kadının göbeğinden biraz sıvı alınabilir. Bu yüzden hastalar embriyo transferi yapılsa bile, sürekli olarak kontrol altında tutulurlar. Yumurta toplanması Kadının yumurtalıklarının uyarılmasının ardından vajinal ultrasonografi yardımıyla yumurtaların toplanması aşamasına geçilir. Bu aşama geçmişte anestezi uygulanmadan yapıldığından, çiftler genellikle tüp bebekten çekinirdi. Günümüzde bu aşamada kadına genel anestezi uygulanmaktadır. Yumurtalar özel iğnelerle ve aletler yardımıyla toplanarak, steril tüplere konur. Burada laboratuvara alınır. Bu işlem kadında herhangi bir yan etkiye neden olmaz. İşlem tamamlandıktan sonra biraz ağrı duyulabilir. Ağrılar basit ağrı kesicilerle bile rahatlıkla giderilebilir. Bu aşama uygulanırken, erkeğinde laboratuvarda sperm vermesi gerekmektedir. Embriyo oluşturulması ve embriyonun rahme yerleştirilmesi Kadından toplanan yumurtalarla erkekten alınan spermler laboratuvar koşullarında döllendirilerek embriyolar elde edilir. Bunlar 5-7 gün içinde kadının rahmine yerleştirilecek düzeye gelir. Embriyolar kadının rahmine özel tüpler kullanılarak yerleştirilir. Bu aşamada kadın herhangi bir zarar görmez ve ağrı duymaz. Bu aşamada tamamlandıktan sonra kadına yeniden hormon ilaçları verilir. Bunlarda yan etkiye neden olmaz. Ancak vücutta sıvı tutulmasına neden olabilir.

Tüp bebek tedavisinden sonra ne olur?

Çiftlere uygulanan tedaviden sonra, bekleme aşamasına geçilir. Burada kadının rahmine yerleştirilen embriyolarla gebeliğin elde edilmesi beklenir. Bu süreç yaklaşık olarak 2 hafta sürer. Daha sonra kadına gebeliğin oluşması ya da oluşmamasının tespiti için gebelik testi yapılır. Bu sayede tüp bebek tedavisinin ne kadar başarılı olduğu belirlenmiş olur. Yapılan testle birlikte gebelik tespit edilmediğinde, başarısız bir tedaviden söz edilebilir. Bu durumda tedaviye son verilir. Kadına yapılan testte gebelik belirlenirse, tedavi aynı yerden devam eder. Kadınlara bu aşamada progesteron tedavisi uygulanır. Bunun amacı gebelikte ortaya çıkabilecek düşük tehlikesinin önlenmesi içindir.

Tüp bebek tedavisinde yapılan denemelerin sayısı nedir?

Tüp bebek tedavisi uygulanan çiftlerde yapılacak denemelerin belirli bir kısıtlaması yoktur. Bu tedavinin başarılı bir tüp bebek merkezinde yapılması halinde başarısız bir sonuç alınıyorsa, bu durumda çiftin çocuk sahibi olma olasılığı azalmış olabilir. Bu yüzden çiftler biraz umutsuz olabilir. Ancak gebeliğin elde edilmesi için her denemede bir umut ışığı vardır. Bu başarısız sonuçlarda bir değerlendirme yapılırsa, bir sonraki deneme için şans arttırılabilir. Tüp bebek tedavisi uygulanan çiftler bazen çok fazla sayıda denemeden sonra çocuk sahibi olabiliyor. Bu nedenle denemelerde kısıtlanma yapılmamaktadır.

Tüp bebek tedavisi hangi koşullar olduğunda sonlandırılmalıdır?

Tüp bebek tedavisi bazı koşulların olması halinde, devam ettirilmesi anlamsız olur. Bunların başında kadından toplanan yumurtaların fonksiyonlarının yerine getiremeyecek seviyede olması, bu yumurtaların zamanından önce çatlaması, yumurtalar ve spermlerin döllendirilememesi gibi etkenler gelir. Bunların dışında döllenen yumurtaların bölünememesi, erkekten sperm elde edilememesi ve kadının rahmine transfer edilecek kadar kaliteli embriyoların elde edilememiş olması halinde tüp bebek tedavisinin devam ettirilmesinin bir anlamı kalmaz.